Την ενίσχυση της χρήσης των PPAs και την προσεκτική χρήση των CfD (συμβόλαια για τη διαφορά), ώστε να μην “κανιβαλιστεί η ιδιωτική πρωτοβουλία”, σε συνδυασμό με τη βελτίωση της ρευστότητας στις προθεσμιακές αγορές, προτείνει, μεταξύ άλλων η Eurelectric, o σύνδεσμος των ευρωπαϊκών εταιριών ηλεκτρισμού, στον οποίο μετέχουν και μεγάλες ελληνικές εταιρίες ηλεκτρισμού.
Σε μελέτη που παρουσίασε πρόσφατα για την επίτευξη του στόχου του net zero (καθαρού μηδενικού αποτυπώματος διοξειδίου του άνθρακα), η Eurelectric προτάσσει την προσθήκη τριών πυλώνων για τη λειτουργία της αγοράς: Τα κίνητρα για επενδύσεις στην καθαρή ενέργεια, την ενδυνάμωση των καταναλωτών και την ασφάλεια εφοδιασμού στο μεταβαλλόμενο ενεργειακό σύστημα, υπογραμμίζοντας ότι το υφιστάμενο σύστημα πρέπει να εξελιχθεί, στηριζόμενο στις δομές που έχουν διαμορφωθεί εδώ και περισσότερο από δύο δεκαετίες.
Επενδυτικό πλαίσιο συμβατό με την αγορά
Τα μακροπρόθεσμα “εργαλεία” χρηματοδότησης θεωρούνται κρίσιμα για τις επενδύσεις έντασης κεφαλαίου σε τεχνολογίες χαμηλών εκπομπών άνθρακα και Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, καθώς παρέχουν σταθερότητα τιμών και μακροπρόθεσμη προβολή των αποδόσεων. Η απομάκρυνση του κινδύνου τέτοιων συμβάσεων θα μπορούσε να συμβάλει στην ενίσχυση των τεράστιων επενδυτικών δαπανών που απαιτούνται για την επίτευξη των στόχων του 2030. Υπολογίζεται ότι για να επιτευχθούν οι πολιτικοί στόχοι της ΕΕ οι επενδύσεις θα ι πρέπει να φτάσουν σε περίπου τα 80 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως.
Στο πλαίσιο αυτό θα χρειαστούν κίνητρα. Κατ’ αρχήν για να αναπτυχθούν τα μακροπρόθεσμα μέσα χρηματοδότησης πρέπει να αρθούν τα νομοθετικά εμπόδια που εμποδίζουν τη χρήση των PPAs (μακροπρόθεσμα συμβόλαια προμήθειας ηλεκτρισμού)
Οι δημόσιες αρχές μπορούν να διαδραματίσουν συμπληρωματικό ρόλο όταν τα επενδυτικά σήματα δεν προέρχονται από την αγορά. Τα συμβόλαια για τη διαφορά που υποστηρίζονται από το κράτος χρησιμοποιούνται συχνά με επιτυχία για έργα μεγάλης κλίμακας ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Ωστόσο, τα CfD δεν πρέπει να εφαρμόζονται αναδρομικά. Και η χρήση τους θα πρέπει να παραμείνει εθελοντική για να αποφευχθεί η παρεμπόδιση έργων μικρής κλίμακας και ο περιορισμός της ιδιωτικής πρωτοβουλίας.
Τα Συμβόλαια για τις Διαφορά (CfD) είναι συμβάσεις των παραγωγών με το κράτος για τη διασφάλιση μίας σταθερής τιμής. Σε περίπτωση που η χονδρική τιμή αγορά είναι υψηλότερη από τη σταθερή τιμή, τότε ο παραγωγός επιστρέφει τη διαφορά, σύμφωνα με την πρόταση της Κομισιόν.
Η μελέτη επισημαίνει επίσης την ανάγκη να εξασφαλιστεί μια ισορροπία μεταξύ των διαφόρων μακροπρόθεσμων μέσων και παρουσιάζει καινοτόμες, τεχνικές επιλογές για μηχανισμούς βαθμονόμησης και σχέδια CfD. Επισημαίνει ότι οι κυβερνήσεις θα πρέπει να εξασφαλίσουν μια “”ισορροπία” μεταξύ του κράτους και της αγοράς, προκειμένου να αποτραπεί ο “κανιβαλισμός της ιδιωτικής πρωτοβουλίας”, όπως χαρακτηριστικά δήλωσε ο πρόεδρος της Eurelectric κ. Leonhard Birnbaum. κατά την παρουσίαση τη μελέτης.
Ασφάλεια Εφοδιασμού
Η καλύτερη πρόβλεψη και ο καλύτερος συντονισμός των αναγκών του συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας είναι οι παράγοντες που διασφαλίζουν την ασφάλεια του εφοδιασμού.
Καθώς το ενεργειακό σύστημα αλλάζει με τον αυξημένο εξηλεκτρισμό της οικονομικής δραστηριότητας και την αποκεντρωμένη παραγωγή, απαιτείται μια πιο αναλυτική εικόνα της μεταβαλλόμενης δυναμικής, ιδιαίτερα στα δίκτυα μέσης και χαμηλής τάσης. Αυτό μπορεί να βοηθήσει στη λήψη αποφάσεων σχετικά με την ενίσχυση του δικτύου και τη δημιουργία ευέλικτης και σταθερής χωρητικότητας. Η μελέτη περιγράφει τον τρόπο με τον οποίο οι αξιολογήσεις επάρκειας και τα σχέδια δικτύων μπορούν να είναι λεπτομερείς ως προς τα χρονοδιαγράμματα και προτείνει περαιτέρω επεξεργασία των κλιματικών επιπτώσεων στο ενεργειακό σύστημα.
Δίνοντας στους πελάτες επιλογή
Ο αναθεωρημένος σχεδιασμός της αγοράς θα μπορούσε να ωφελήσει τους καταναλωτές, δημιουργώντας μια νέα ισορροπία μεταξύ μακροπρόθεσμων και βραχυπρόθεσμων σημάτων τιμών. Τα κυριότερα εργαλεία είναι η ενισχυμένης χρήση των μακροπρόθεσμων μέσων – συμφωνίες αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας (PPAs) και συμβόλαια για διαφορά (CfDs) – σε συνδυασμό με βελτιωμένη ρευστότητα στις προθεσμιακές αγορές.
Η μελέτη υπογραμμίζει τη σημασία των οικονομικά εύρωστων προμηθευτών, αλλά υπογραμμίζει επίσης την οικονομική αποτελεσματικότητα μιας προσέγγισης που καθοδηγείται από την αγορά. Αντί για τις πολιτικά επιβεβλημένες υποχρεώσεις αντιστάθμισης κινδύνου, προτείνει ένα πιο ευέλικτο πλαίσιο ανθεκτικότητας, το οποίο θα εφαρμόζεται από τα κράτη μέλη και θα πρέπει να συμβάλει στη διασφάλιση της ευρωστίας του προμηθευτή.
Προτείνει χαλαρότερους κανονισμούς για τις εξασφαλίσεις (collaterals) και ενισχυμένες ευκαιρίες διασυνοριακής αντιστάθμισης για να αναπτυχθούν περαιτέρω οι προθεσμιακές αγορές και να τονωθεί η ρευστότητα, καθιστώντας έτσι την αντιστάθμιση πιο διαχειρίσιμη - προς όφελος των καταναλωτών, υποστηρίζει η μελέτη
Η μελέτη, η οποία εκπονήθηκε από τον εξειδικευμένο οίκο συμβούλων Compass Lexecon για λογαριασμό της Eurelectric στο πλαίσιο της δημόσιας συζήτησης επί του πακέτου που ανακοίνωσε η Κομισιόν στις 14 Μαρτίου για την αγορά ηλεκτρισμού, παρουσιάστηκε σε εκδήλωση με περισσότερους από 1000 συμμετέχοντες και την Επίτροπο Ενέργειας της ΕΕ Kadri Simson ως κεντρικό ομιλητή.
«Με αυτή τη μελέτη, συμβάλλουμε στη συζήτηση για το σχεδιασμό της αγοράς με πολύ απτές λύσεις. Για να περιορίσουν οι καταναλωτές την έκθεσή τους στην πιο ακραία αστάθεια των τιμών. Για να επωφεληθούν οι επενδυτές από υψηλότερη βεβαιότητα και μακροπρόθεσμη προβολή. Και οι δημόσιες αρχές να ενημερώνουν τις αποφάσεις τους σχετικά με το πώς θα κατευθύνουν την ανάπτυξη του ενεργειακού συστήματος». ανέφερε ο Πρόεδρος της Eurelectric και Διευθύνων Σύμβουλος της E.ON, Leonhard Birnbaum.